Ostatnie  •  Działy  •  Obiekty  •  Autorzy  •  Źródła  •  Historia

Biblioteka Raczyńskich

Krótka historia




Nazwa niemiecka: Raczynski'sche Bibliothek.


Był to pierwszy w Polsce budynek wzniesiony wyłącznie dla celów bibliotecznych, a zarazem pierwsza na ziemiach polskich publiczna książnica. Fundatorem biblioteki był hrabia Edward Raczyński, który oprócz budynku ofiarował także kilkanaście tysięcy tomów. Zgodnie ze statutem fundacyjnym biblioteka przeszła na własność miasta. Pierwszym bibliotekarzem był historyk Józef Łukaszewicz. Pod zaborem pruskim biblioteka była ostoją i symbolem kultury polskiej, a z jej zbiorów "korzystać mógł każdy bez różnicy osób". Elewacja frontowa budynku wzorowana na wschodniej ścianie paryskiego Luwru odznacza się imponującą kolumnadą utworzoną przez 12 par żeliwnych kolumn korynckich.

W przeddzień wybuchu II wojny światowej biblioteka posiadała ok. 165 tys. woluminów. W czasie wojny najcenniejszą część zbiorów wywieziono do majątku Józefa Aleksandra Raczyńskiego w Obrzycku i dzięki temu ocalało 17 tys. tomów (głównie rękopisów, inkunabułów i starodruków), podczas gdy zbiory pozostawione w Poznaniu spłonęły w 1945 r.

Obecnie Biblioteka Raczyńskich jest drugą co do wielkości biblioteką w Poznaniu (po Bibliotece Uniwersyteckiej). Najcenniejsze pozycje zgromadzono w zbiorach specjalnych, m.in. ponad 9 tys. rękopisów (w tym ok. 100 dokumentów pergaminowych), blisko 18 tys. starodruków (w tym ok. 250 inkunabułów) i ok. 10 tys. jednostek kartograficznych. Do najcenniejszych pozycji należą: rękopis kodeksu z 1460 r., zawierający zbiór traktatów teologicznych Augustyna Triumphusa z Ankony, starodruki - polonica, np. dzieła Stanisława Hozjusza (1553 r.), Łukasza Górnickiego (1566 r.), Mikołaja Reja (1568 r.), druki poznańskie z oficyny Melchiora Nehringa (1577 r.) i z drukarni jezuitów (XVII-XVIII w.). Biblioteka rozwinęła też sieć filii i punktów bibliotecznych na terenie całego miasta. Oddziałami Biblioteki są muzea literackie: Józefa Ignacego Kraszewskiego, Henryka Sienkiewicza i Kazimiery Iłłakowiczówny oraz Izba Pamięci poznańskiego marynisty Jerzego Pertka.

1822-1829
Wybudowano klasycystyczny gmach biblioteki wg planów przypisywanych francuskim architektom Charlesowi Percierowi i Pierre-François Leonardowi Fontainowi.

5 V 1829 r.
Otwarcie biblioteki.

1945 r.
Zniszczenie gmachu w czasie działań wojennych.

1953-1956
Odbudowa zniszczonego gmachu.

1998 r.
Odnowa elewacji.


za:
http://www.poznan.pl

© 2010-2018 wieczorkiewicz.org • Obrazów: 445 • Obiektów: 413 • Autorów: 80 • Źródeł: 14

Witam w galerii dawnego Poznania!

     Od pewnego czasu pasjonuję się historią Poznania, a zwłaszcza tym jak wyglądał dawniej, stąd pomysł stworzenia niniejszej strony, której zadaniem jest przedstawienie w sposób chronologiczny wyglądu tego miasta. Jeśli posiadasz w swojej kolekcji fotografie, pocztówki, albumy lub książki dokumentujące wygląd Poznania zachęcam do skontaktowania się i współpracy przy rozbudowie galerii.
     Jeśli nie zaznaczono inaczej, zezwalam na wykorzystywanie materiałów zawartych na stronie pod warunkiem podania autora i źródła.

Dziękuję niżej wymienionym osobom za szczególny wkład w rozwój niniejszej strony:
Panu Andrzejowi Malińskiemu,
Panu Adamowi Drogomireckiemu,
Panu Wojciechowi Burakowskiemu.

Paweł Jan Wieczorkiewicz